Hiszpańscy Polacy

Taki slogan można usłyszeć na ulicach Barcelony, ale i także choćby Girony, Lleidy czy Tarragony. Poznajmy zatem „hiszpańskich Polaków”, jakimi są nazywani Katalończycy na Półwyspie Iberyjskim .

 

Katalonia leży nad Morzem Śródziemnym. Graniczy z Francją i Andorą oraz z Aragonią i Walencją, jest regionem wyżynno-górzystym, z nielicznymi nizinami na wybrzeżu i w dolinie rzeki Ebro. Obecnie Katalonię zamieszkuje około 7.7 miliona mieszkańców.

 

Do niedawna Katalończycy byli uznawani przez władze Hiszpanii jedynie za część narodu hiszpańskiego. Uznano ich za naród dopiero po reformie statutu autonomicznego Katalonii uchwalonego przez parlament kataloński 30 września 2005 roku, który wszedł w życie 9 sierpnia 2006 roku. Według znalezionych przeze mnie informacji prawie 40% ludności w Katalonii głosuje za niepodległością, jednak większość z nich jest za stopniowym procesem odłączania się od Hiszpanii.

 

Język

 

Kataloński jest językiem romańskim, który wykształcił się w IX wieku z łaciny ludowej. Posiada wiele cech wspólnych z językami iberoromańskimi oraz galoromańskimi. Pod koniec epoki średniowiecza kataloński był ważnym językiem basenu Morza Śródziemnego. Był również oficjalnym językiem autonomicznej Katalonii istniejącej w Hiszpanii za czasów republiki. Podczas dyktatury generała Franco odrębność katalońska była prześladowana i surowo karana, a używanie języka katalońskiego publicznie było zabronione. Po upadku dyktatury, dzięki uzyskaniu statusu języka urzędowego i szerokiej autonomii, kataloński stał się ponownie najważniejszym językiem Katalonii.

 

Ciekawostki

 

Jedynym państwem w którym tylko kataloński jest językiem oficjalnym (w Katalonii są dwa języki oficjalne) jest Andora. We Francji po katalońsku mówią mieszkańcy Pirenejów Wschodnich, które zostały przyłączone do Francji w 1659 roku (wcześniej region ten nazywany był Północną Katalonią). We włoskim mieście Alghero kataloński jest nawet językiem urzędowym. Obecnie język kataloński znajduje się na 14. miejscu najczęściej używanych języków Unii Europejskiej, jednak nie jest on oficjalnym językiem wspólnoty.

 

Katalońskim posługiwało się wiele znanych osobistości jak np. Antoni Gaudí, Antoni Tàpies, Salvador Dalí, Lluís Domènech i Montaner, Josep Puig i Cadafalch. Nie należy zapominać o obecnych czasach, gdzie dla Pepa Guardioli, Ceska Fàbregasa, Carlesa Puyola, Gerarda Piqué, Xaviego czy Victora Valdésa, kataloński jest podstawowym językiem codziennej komunikacji. Język ten przetrwał wiele historycznie trudnych okresów i pomimo licznych prób wycofania go z życia publicznego kataloński nadal jest używany w różnych miejscach i regionach, przez co nie wszędzie jest on taki sam.

 

Język jest sam w sobie wartością i poznanie każdego nowego, dotąd nieznanego otwiera nam drogę do zapoznania się z nową kulturą, a w Katalonii jest ona niewątpliwie niezwykle bogata. Natomiast mentalność i styl życia Katalończyków może okazać się nam bardzo bliskie, w końcu nie od parady w Hiszpanii są nazywani „Polakami”.

 

Źródło: Własne